Νομίζετε ότι παρακολουθείτε σκηνή από τα «Στρουμφάκια»; Λάθος! είναι ο... Κάρολος Μαρξ, που έρχεται σε ιδεολογική αντιπαράθεση - κάπως ετεροχρονισμένα, είναι η αλήθεια - με τον Λέοντα Τρότσκι!
Ο πόλεμος είναι σκληρός και έχει ξεκινήσει στο Διαδίκτυο χρόνια πριν. Πλήθος ιστοσελίδων μάς καλούν να ξεχάσουμε την εικόνα που έχουμε για τα μικρά γαλάζια ανθρωπάκια, με τα χαριτωμένα παιδικά τραγούδια και τις φράσεις του τύπου «θα σε στρουμφίσω, ώσπου να πεις στρουμφ».
Ποιο Βέλγιο, ποιος Πεγιό... «Το καρτούν στην πραγματικότητα δημιουργήθηκε από την ρωσική κυβέρνηση, για να εμφυσήσει κομμουνιστικά ιδανικά και να δηλητηριάσει τα νεώτερα μέλη των δυτικών κοινωνιών», διαβάζουμε σε μία από τις πιο «φανατισμένες» ιστοσελίδες, με τον τίτλο «Ο Μπαμπαστρούμφ είναι κομμουνιστής». Στην ίδια σελίδα, μαθαίνουμε ότι η λέξη Smurf (το «διεθνές» όνομα των Στρουμφ) στην πραγματικότητα είναι τα αρχικά της φράσης Socialist Men Under Red Father (Σοσιαλιστές Υπό τον Κόκκινο Πατέρα)!
Δεν λείπουν, όμως, και πιο... ψύχραιμες αντιμετωπίσεις του θέματος. Ιστοσελίδες που αναλύουν με ολόκληρα κατεβατά κειμένων τις κοινωνικοπολιτικές προεκτάσεις των Στρουμφ, αναγνωρίζουν στον Βέλγο δημιουργό τους, Πεγιό, ότι κατάφερε, χρησιμοποιώντας τους μηχανισμούς του παραμυθιού, να συστήσει τα παιδιά σε μείζονα πολιτικά ζητήματα, σε μια περίοδο που ο Ψυχρός Πόλεμος ήταν στο «φόρτε» του (το πρώτο άλμπουμ των Στρουμφ έκανε την εμφάνισή του το 1958).
Το Στρουμφοχωριό, λοιπόν, είναι το ιδανικό μοντέλο μιας σοσιαλιστικής κοινότητας. Είναι αύταρκες, και η γη δεν ανήκει σε κανέναν ξεχωριστά, αλλά σε ολόκληρη την κολεκτίβα των Στρουμφ - αν μπορεί καν να χρησιμοποιηθεί η λέξη «ανήκει». Βέβαια, πρόκειται για μια ουτοπική κοινότητα, καθώς δεν θα δείτε ποτέ στρατό ή αστυνομία στο Στρουμφοχωριό.
Ο ηγέτης των Στρουμφ, ίσος μεταξύ ίσων αλλά με αυξημένες αρμοδιότητες λόγω της ηλικίας και της σοφίας του, είναι μία χαριτωμένη εκδοχή του Καρόλου Μαρξ. Ο Μπαμπαστρούμφ, με το λευκό του μούσι και την - μοναδική - κόκκινη στολή, είναι ο «πατερούλης» του Στρουμφοχωριού, και ο λόγος του είναι - τουλάχιστον - Ευαγγέλιο.
Δεν λείπει όμως και ο... Τρότσκι της κοινότητας. Ο Σπιρτούλης είναι ο μοναδικός στο χωριό που πλησιάζει σε σοφία τον Μπαμπαστρούμφ. Όπως ο διοπτροφόρος Τρότσκι εξορίστηκε από την Σοβιετική Ένωση, έτσι και ο Σπιρτούλης, που επίσης φοράει γυαλιά, συχνά έρχεται σε αντιπαράθεση με τους υπόλοιπους υπερασπιζόμενος τις ιδέες του, και εξοστρακίζεται από την κολεκτίβα (με τη χαρακτηριστική κλωτσιά που τον στέλνει έξω από χωριό, να... σπάει τα μούτρα του στο δάσος).
Στις περισσότερες ανά τον κόσμο εκδοχές του κόμικ και της σειράς, όλα τα ονόματα στο χωριό περιλαμβάνουν τη λέξη «στρουμφ». Π.χ., ο Σπιρτούλης είναι ο Εγκέφαλος Στρουμφ, ο Γκρινιάρης είναι ο Γκρινιάρης Στρουμφ, κ.λπ., γεγονός που θυμίζει τη χρήση της λέξης «σύντροφος» στη Σοβιετική Ένωση. Και δεν θα πρέπει να παραλείψουμε τις πανομοιότυπες λευκές στολές, που θυμίζουν τις αντίστοιχες «στολές εργασίας» του Μάο στην Κίνα.
Και, φυσικά, τα Στρουμφάκια, ως γνήσιοι, «αγνοί» μαρξιστές, είναι άθεα. Σε κανένα από τα 256 επεισόδια της σειράς δεν έχει εμφανιστεί στρουμφο-ιερέας...
Ένα ποπ εμπορικό φαινόμενο
Ο... Τρότσκι με το σφυρί, αναζητεί το δρεπάνι
Τα Στρουμφάκια έκαναν την πρώτη τους εμφάνιση το 1958, ως «φιλοξενούμενοι» στο άλμπουμ «Ο Μαγικός Αυλός», μια ιστορία με πρωταγωνιστές τον Γιόχαν και τον Πίγουι, δύο δημοφιλείς χαρακτήρες του Βέλγου καρτουνίστα Πεγιό (Πιερ Κουλιφόρ, 1928-1992).
Η ανταπόκριση ήταν τέτοια, που ο Πεγιό τούς χάρισε τη δική τους σειρά από άλμπουμ, ενώ ο «Μαγικός Αυλός» έγινε ταινία το 1965. Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησαν και οι τρεις πρώτες πλαστικές φιγούρες (το «κανονικό» Στρουμφ, το χρυσό Στρουμφ και ο Κατάδικος-Στρουμφ). Το 1966 άλλες τρεις, και το 1969 άλλες πέντε. Από τότε, νέες φιγούρες κυκλοφορούν κάθε χρόνο, με εξαίρεση το 1988 και το 1991 (για όσους αναρωτιούνται, η Στρουμφίτα κυκλοφόρησε το 1971). Μετά τον θάνατο του Πεγιό, ο γιος του, Τιερί, συνεχίζει να δημιουργεί νέες φιγούρες κάθε χρόνο.
Βέβαια, η τηλεόραση ήταν εκείνη που ανέδειξε τα Στρουμφ σε ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα στοιχεία της ποπ κουλτούρας της δεκαετίας του '80. Το 1981 οι Χάνα και Μπαρμπέρα (δημιουργοί των Τομ και Τζέρι και αργότερα των Φλίντστοουνς) σε συνεργασία με τον Πεγιό μετέφεραν τις περιπέτειες των Στρουμφ στην οθόνη για λογαριασμό του δικτύο NBC. Τα 256 επεισόδια της σειράς μεταδίδονται αυτήν τη στιγμή σε περισσότερες από 30 χώρες. Και αν νομίζετε ότι μαζί με τα 80's χάθηκε και η δημοτικότητα των Στρουμφ, κάνετε λάθος. Μόνο στο διάστημα 1995-1998 πουλήθηκαν 10 εκατομμύρια cd με στρουμφοτραγούδια σε όλο τον κόσμο...
Και ο Δρακουμέλ;
Όλα τα κακά του καπιταλισμού είναι συγκεντρωμένα στον μάγο Δρακουμέλ. Είναι άπληστος, αδίστακτος, και ενδιαφέρεται μόνο για την εξαφάνιση των Στρουμφ και τη συσσώρευση πλούτου.
Δύο είναι οι λόγοι, για τους οποίους ο Δρακουμέλ καταδιώκει τα Στρουμφάκια. Ο πρώτος είναι για να τα καταβροχθίσει, και ο δεύτερος για να τα μετατρέψει σε χρυσάφι. Οι πιο «ακραίες» ιστοσελίδες θέλουν τον Δρακουμέλ να έχει εβραϊκή φυσιογνωμία, έτσι ώστε «τα παιδιά της Βορείου Αμερικής να θεωρήσουν τους Εβραίους σατανικά καπιταλιστικά τέρατα»!
Για τη γάτα του Δρακουμέλ, την Ψιψίνα, οι απόψεις διίστανται. Αλλού παρομοιάζεται με τους Αμερικανούς πολιτικούς που οι Σοβιετικοί θεωρούν όργανα των Εβραίων, και αλλού την συναντάμε ως εκπρόσωπο του προλεταριάτου, στο πλαίσιο του καπιταλιστικού κράτους, που είναι το σπίτι του Δρακουμέλ. Αντικείμενο καταπίεσης και εκμετάλλευσης, του οποίου οι κόποι δεν αναγνωρίζονται.
Πηγή: Εφημερίδα "Τα Νέα", Γιάννης Μητσάκος
